Wat is vlottende activa?

Alle bedrijven hebben zogenaamde bedrijfsmiddelen nodig. Aan de linkerkant van een balans vind je de activa. Deze zijn op hun beurt onderverdeeld in 2 categorieën, de vaste activa en de vreemd vermogen kort (vlottende activa).

Deze vlottende activa blijven in de regel kort in de onderneming aanwezig en de waarde ervan verandert bijna dagelijks. Aan de andere kant vind je de zogenaamde passiva. Deze kant geeft inzicht in hoe de activa zijn gefinancierd.

Binnen de activa is er dus ook nog de opdeling in vaste en vlottende activa. De vaste activa zijn voor lange tijd in de onderneming aanwezig en zijn niet aan voortdurende veranderingen onderhevig. Je kunt dan denken aan een bedrijfspand, vervoermiddelen of winkel- of kantoorinrichting.

Welke balansposten worden tot de vlottende activa gerekend?

Voorraden: Hieronder wordt verstaan de waarde van de grondstoffen, halffabricaten en gereed product die een bedrijf direct beschikbaar heeft voor productie of levering aan afnemers. Het hebben van voorraden is essentieel voor het bedrijfsproces. Geen voorraad betekent geen productie en/of levering.

Vorderingen: Deze post geeft de schulden weer die derden aan het bedrijf hebben. Deze post wordt meestal uitgesplitst op de balans omdat een deel van de vorderingen gaat om de post debiteuren. In het kader van een goed financieel beheer is het nodig daarop goed zicht te hebben. Een ander deel kan gaan over vorderingen op de fiscus of leveranciers in verband met retouren.

Geldbeleggingen: dit gaat over gelden die voor korte tijd belegd zijn. Denk bijvoorbeeld aan overtollige liquide middelen die op een termijndeposito zijn gezet. Soms koopt een bedrijf ook obligaties of aandelen in andere bedrijven of belegt het kortstondig in cryptocurrency. Kern is wel dat deze beleggingen geld zijn, of snel in geld zijn om te zetten. In dat verband wordt wel de term liquidity/near liquidity gebruikt.

Liquide middelen: Hier vind je het in de onderneming aanwezige geld, wat nodig is voor de bedrijfsvoering. Denk daarbij een bankrekeningen en kasgelden. Hieronder zijn ook eventuele rekeningen begrepen in het buitenland. Als het bedrijf (ook) online verkoopt, omvat deze balanspost ook de tegoeden bij de zogenaamde payments providers, partijen die het online betalingsverkeer van de webshop verzorgen. Denk daarbij aan bedrijven als Adyen, Klarna, Afterpay en PayPal.

Tot slot zijn er de zogenaamde overlopende activa. Dit zijn bedragen die al vooruitbetaald zijn, maar betrekking hebben op het volgende boekjaar. Een goed voorbeeld zijn vooruitbetaalde verzekeringspremies en huur.

Contractueel worden deze bedragen altijd vooruitbetaald. Deze bedragen horen overigens thuis in de resultatenrekening van het volgende jaar. Gezien het karakter wordt deze balanspost tot de vorderingen gerekend.

Hoe hou je dit allemaal goed bij?

Je administratie goed bijhouden is essentieel voor een goede bedrijfsvoering. Je bent verplicht belasting te betalen en je kunt geen bedrijf runnen als je de financiële situatie niet goed in kaart hebt. De juiste software is hiervoor dan ook onmisbaar. Met een boekhoudprogramma voor zelfstandigen heb je binnen no-time een helder financieel overzicht van je bedrijf.

Bijzonderheden met betrekking tot de vlottende activa

Onderhanden werk

In feite is dit een voorraadpost, maar wel een bijzondere. Van een klant is een opdracht ontvangen, die specifiek voor hem/haar vervaardigd wordt. Er heeft nog geen (volledige) betaling plaatsgevonden.

Deze post kun je aantreffen op de balans van bedrijven die maatwerk producten of diensten leveren. Met name in de bouw komt deze post vaak voor. Bouwprojecten vergen vaak lange tijd en de facturatie aan de klant gebeurt vaak in fases.

Voor de kredietbeoordeling door banken en ook voor de fiscus is dit een post waar met argusogen naar gekeken wordt, omdat de waarde van deze ‘voorraad’ vrij willekeurig kan worden bepaald en daarmee de winst op allerlei manieren kan doen wijzigen.

Waardevermindering van vlottende activa

Het kan zijn dat sommige vlottende activa aan waardeschommelingen onderhevig zijn. Als je voor je proces grondstoffen nodig hebt, waarvan een duidelijke marktprijs te vinden is (denk aan staal bijvoorbeeld) dan moet de voorraad hiervan tegen de realistische marktprijs gewaardeerd worden. Voor de onderneming betekent een stijging van de staalprijs een (belastbare!) winst.

Dit lijkt positief, maar in het kader van liquiditeit kan het vervelend zijn. Tegenover een waardevermeerdering staan namelijk geen inkomsten in geld, terwijl over winst wel moet worden betaald aan de fiscus.

Ook in de (kas)gelden kunnen waarde-effecten zitten, als er rekeningen aangehouden worden in andere valuta. Los van rapportage, is het goed om dit strak op te volgen, valutaschommelingen kunnen een flinke hap uit de winst nemen (of er wat aan toevoegen natuurlijk) bij schommelingen.

Datzelfde geldt natuurlijk ook als het bedrijf in andere valuta factureert dan EURO. Een valutaschommeling heeft dan ook zijn invloed op de post vorderingen/debiteuren.

Zoals altijd blijft het belangrijk actieve bewaking en risico-analyse te doen op deze posten. Ondanks dat ze niet altijd deel uitmaken van het primaire bedrijfsproces, kunnen ze een enorme invloed hebben op de winstgevendheid en er ongewild voor zorgen dat er verborgen verliezen of winsten ontstaan.