Wat zijn baten en lasten?

In de wereld van boekhouding vliegen er al snel allerlei termen om je oren, zoals de winst-en-verliesrekening, balansen, verschillende financiële posten en ook de term baten en lasten. Maar wat zijn dat eigenlijk? In dit artikel leg ik je precies uit wat dit betekent en hoe je dit goed kan verwerken in je boekhouding. 

Wat zijn baten?

Baten zijn de verdiensten van een bedrijf in een bepaalde periode. Dit zijn de verdiensten die het bedrijf zou moeten krijgen voor de producten en/of diensten die het bedrijf heeft geleverd. Nu hoor ik je denken, maar baten zijn dus eigenlijk hetzelfde als inkomsten. Nee, er zit wel een duidelijk verschil tussen. Baten is het geld dat een bedrijf op papier moet krijgen en inkomsten is het geld dat ook daadwerkelijk wordt ontvangen. 

Voorbeelden van baten

• Omzet/omzetbelasting
• Rente
• Winst uit verkoop van activa
• Dividend
• Huurinkomsten

Wat zijn lasten?

Tegenover de baten staan de lasten, dit betreft het geld dat een bedrijf moet uitgeven voor het gebruiken of inkopen van goederen en/of diensten. Ook hierbij geldt weer dat het verschil met kosten zit in het feit dat de lasten betaald moeten worden en de kosten betaald zijn. 

Voorbeelden van lasten

• Inkoopkosten 
• Personeelskosten
• Afschrijvingen
• Verkoopkosten

Buitengewone baten en lasten

Gewone baten en lasten zijn dus enerzijds inkomsten die nog binnen moeten komen of kosten die nog gemaakt moeten worden. Er bestaan echter ook nog zogenoemde buitengewone baten en lasten. Dit zijn kosten of opbrengsten die niet ontstaan door normale bedrijfsvoering. En nee, we hebben hier niet direct over witwaspraktijken.

Buitengewone opbrengsten kunnen bijvoorbeeld ontstaan als een bedrijf bepaalde activa verkoopt zoals, een auto of inventaris. Deze opbrengsten zijn niet gebruikelijk en worden daarom als buitengewoon aangemerkt. 

Buitengewone lasten zijn onvoorziene kosten zoals bijvoorbeeld een brand in het magazijn van je bedrijf of een grote juridische boete die je bedrijf moet betalen. Deze kosten vallen niet onder de normale, dagelijkse bedrijfsuitgaven en zijn daarom buitengewoon.

Verboden woord

Door de buitengewone baten en lasten in je administratie te verwerken kan je bedrijfsresultaat er beter of slechter uit zien. Dit werd daarom regelmatig gebruikt om het beeld van de winst of verlies de misleiden. Dit stelde bedrijven in staat om bijvoorbeeld minder dividendbelasting uit te hoeven keren of juist meer resultaat te laten zien om aandeelhouders tevreden te stellen. Dit is misleidend en mag natuurlijk niet.

Hoewel het nuttig is om te weten wat buitengewone baten en lasten zijn, hoef je deze termen tegenwoordig eigenlijk dus niet meer te gebruiken. Wat eerste de buitengewone baten en lasten waren, vallen nu gewoon onder de normale bedrijfsvoering. Zo blijft de boekhouding transparant en wordt de kans op fraude verkleint. 

Je baten en lasten op de resultatenrekening verwerken

Je weet nu wat (buitengewone) baten en lasten zijn, dan is het natuurlijk ook handig om te weten hoe je die correct in je boekhouding moet verwerken. Door de baten en lasten op de juiste manier in je boekhouding te verwerken krijg je een betrouwbaar beeld van je financiële situatie. 

Alle inkomsten en uitgaven van één boekjaar moet je netjes verwerken op een resultatenrekening, ook wel winst-en-verliesrekening genoemd. Hierbij is het belangrijk dat je zowel de daadwerkelijk ontvangen/uitgegeven bedragen als de te ontvangen/te betalen posten (zoals crediteuren en/of debiteuren) worden opgenomen. Concreet betekent dit dus dat niet alle bedragen al betaald of ontvangen hoeven te zijn om ze op te nemen op de resultatenrekening. 

Zo verwerk je makkelijk en foutloos al je inkomsten en uitgaven in je boekhouding

Het goed bijhouden van je boekhouding is enorm belangrijk. Toen ik begon met ondernemen vond ik dit erg lastig en veel gedoe. Ik had een Excel sheet waarin ik alle inkomsten, uitgaven, openstaande opdrachten en financiële overzichten zelf bijhield. Dit was namelijk gratis en zo had ik zelf de controle. 

Ik merkte echter al snel dat deze manier van boekhouding erg foutgevoelig en tijdrovend was. Daarom ben ik een paar jaar geleden overgestapt naar een boekhoudprogramma en dat was de beste beslissing ooit. Ik kon automatisch offertes en facturen opmaken en versturen, kreeg allerlei handige financiële overzichten en door de automatisch foutcorrectie wist ik zeker dat ik een correcte boekhouding had.

Wil jij dit ook? Vergelijk dan de beste boekhoudprogramma’s en kijk welke het beste bij jou past.